สำหรับพวกเราคนไทยคงจะเติบโตและเคยเห็น เกมพนัน อันคุ้นเคยอย่างเกมไพ่ป๊อกเด้ง เกมไพ่ผสมสิบ ไฮโล บิงโกหรือน้ำเต้าปู้ปลากันใช่หรือเปล่า ถึงแม้ว่าเดิมทีเกมพนันเหล่านั้นจะไม่ใช่ของไทยแท้แต่ได้รับอิทธิพลและวัฒนธรรมมาจากต่างประเทศอีกที ซึ่งพวกเราก็ปรับเปลี่ยนไปตามสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมจนกลายเป็นเกมพนันพื้นบ้านของเราขึ้นมา แต่รู้กันหรือเปล่า ว่าเดิมทีแล้วในอดีตคนไทยมีเกมพนันให้เล่นเยอะมากกว่าในตอนนี้อยู่ไม่น้อย ซึ่งเกมพนันเหล่านั้นก็สูญหายไปกับกาลเวลา หลงเหลืออยู่เพียงเกมพนันไม่กี่อย่าง ในครั้งนี้ SA365 จะรับบทพามารู้จักกับประวัติศาสตร์เกมพนันที่หายไปของไทยเอง บอกเลยว่าไม่ใช่น้อย

เกมพนัน ในอดีตของไทย อิงจากอะไร

            เกมพนันในอดีตนั้นถ้าหากนับย้อนไปตั้งแต่สมัยกำถั่วกำโปที่เรือสำเภาจีนนำเข้ามาก็คงจะมีเกมพนันจำนวนหลักร้อยเลยก็ว่าได้ ดังนั้นแล้วจึงจะขอนับแค่เกมพนันที่เคยถูกจารึกชื่ออยู่ในบันทึก ซึ่งบันทึกที่ชัดเจนที่สุดว่าในไทยเคยมีเกมพนันอะไรบ้างก็มีแต่จะเป็นพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ.2478 เห็นจะได้ ดังนั้นแล้วจึงขออ้างอิงว่าในไทยเคยมีเกมพนันประเภทใดบ้างจากพระราชบัญญัติการพนันเป็นหลักนั่นเอง

เกมพนัน ที่สูญหายไปแล้ว

            เกมพนันที่สูญหายไปแล้วดูได้อย่างไร ก็ดูได้อย่างชัดเจนว่าในไทยทุกวันนี้มีคนรู้จักกับการละเล่นเกมพนันชนิดนั้นหรือไม่ ซึ่งมั่นใจได้เลยว่าเกมพนันบางอย่างก็มีให้เล่นที่ต่างจังหวัดแบบกลุ่มเฉพาะหรือไม่ก็มีคนพอจะรู้จักแต่ไม่มีใครเล่นอย่างชัดเจนเท่าป๊อกเด้ง ผสมสิบ น้ำเต้า ชนไก่ ฯลฯ ประมาณนั้น  

            เกมพนันที่สูญหายไป จึงมีดังนี้

1. วิ่งวัวคน

            เป็นการวิ่งแข่งรูปแบบหนึ่งที่มีการใช้วัวกับคน ซึ่งจัดอยู่ในประเภทเดียวกับเกมพนันสัตว์ เช่น ชนไก่ ชนวัว ปลากัด เป็นต้น

2. แข่งเรือพุ่ง

            เป็นการแข่งขันที่ผู้เล่นจะต้องพุ่งเรือไปให้ถึงเส้นชัย เรือของใครพุ่งไปใกล้เส้นชัยมากที่สุดถือว่าเป็นฝ่ายชนะ ซึ่งเรือในที่นี้จะใช้เรียกไม้กระดานแบน ๆ ทำรูปร่างคล้ายเรือไม่ใช่เรือจริง ๆ และต้องแข่งขันกันบนพื้นราบ วิธีการพนันก็คือต้องจ่ายค่าเข้าเล่นเสียก่อน ผู้ชนะจะได้กินเงินค่าเข้าเล่นจากทุกคน หรือบางแห่งอาจมีเจ้ามือก็ได้

3. การแข่งเรือล้อ

            เป็นการแข่งขันที่ผู้เล่นจะต้องใช้เหรียญกลิ้งไปบนกระดานหรือพื้นเรียบ เหรียญของใครกลิ้งไปหยุดอยู่ใกล้เส้นชัยมากที่สุดถือว่าเป็นฝ่ายชนะ วิธีการพนันก็คือต้องจ่ายค่าเข้าเล่นเสียก่อน ผู้ชนะจะได้กินเงินค่าเข้าเล่นจากทุกคน หรือบางแห่งอาจมีเจ้ามือก็ได้

4. ชี้รูป

            เป็นการเล่นทายรูปภาพ โดยมีข้อกำหนดว่าหลังรูปภาพจะต้องมีการเขียนหมายเลขกำกับไว้ ซึ่งหมายเลขนั้นจะต้องตรงกับรางวัลใดรางวัลหนึ่ง เมื่อผู้เล่นเลือกรูปภาพแล้ว จะได้รับรางวัลที่มีหมายเลขตรงกับหลังรูปภาพ นึกภาพง่าย ๆ ก็คล้ายสอยดาวในทุกวันนี้นั่นเอง

5. โยนห่วง

            หากใครร่วมเทศกาลงานวัดบ่อย นี่ก็อาจจะเป็นอีกการละเล่นหนึ่งที่น่าจะคุ้นเคย คือการโยนห่วงไปคล้องกับแป้นไม้นั่นเอง ซึ่งต้องซื้อห่วงตามที่กำหนดไว้จากผู้จัด ส่วนแป้นไม้แต่ละแป้นก็จะมีรางวัลแตกต่างกันออกไป หากโยนห่วงไปคล้องกับแป้นไม้ไหนได้สำเร็จก็จะได้รางวัลตามที่กำหนดไว้ แต่เพราะงานวัดเริ่มมีน้อยลง การละเล่นนี้ก็มีน้อยลงไปจนสูญหายเหลือเพียงแต่ตามต่างจังหวัดไม่กี่แห่งเท่านั้น

6. โยนสตางค์หรือวัตถุใด ๆ ลงในภาชนะต่าง ๆ

            เป็นอีกการละเล่นหนึ่งที่พบเห็นได้ตามงานวัด คือต้องโยนเหรียญหรืออุปกรณ์ที่ผู้จัดกำหนดลงในภาชนะต่าง ๆ ซึ่งแต่ละภาชนะก็อาจมีรางวัลกำหนดไว้ หรือรางวัลก็อาจขึ้นอยู่กับจำนวนของอุปกรณ์ที่โยนลงในภาชนะได้สำเร็จ แต่เพราะงานวัดเริ่มมีน้อยลง การละเล่นนี้ก็มีน้อยลงไปจนสูญหายเหลือเพียงแต่ตามต่างจังหวัดไม่กี่แห่งเท่านั้น

7. ตกเบ็ด

            การละเล่นนี้จะต้องใช้คันเบ็ดที่ปลายเชือกผูกติดกับแม่เหล็ก หย่อนลงไปในหีบกล่องหรือไหที่ปิดทึบ โดยในหีบหรือภาชนะใด ๆ จะมีรูปภาพติดไว้กับสังกะสี ผู้เล่นต้องแทงว่าจะสามารถตกเบ็ดรูปภาพใดขึ้นมาได้ หากถูกก็จะได้รับสินพนันไป

8. ปาหน้าคน ปาสัตว์หรือสิ่งของ

            เกมพนันชนิดนี้เองก็เริ่มจะเลือนหายไปเช่นเดียวกับเกมพนันในเทศกาลงานวัดอื่น ๆ วิธีการเล่นคือผู้เล่นจะต้องไปซื้อวัตถุที่ใช้ปามาจากผู้จัด จากนั้นก็ปาใส่รูปตามที่กำหนด หากปาถูกจะได้รับรางวัล

9. เต๋าข้ามด่าน

            เกมพนันนี้ต้องใช้อุปกรณ์เพื่อสร้างเป็นด่าน โดยสมัยก่อนจะใช้ลูกคิดหรือลูกปัดร้อยเป็นด่านประมาณ 5 ด่าน ซึ่งจะต้องตกลงกับเจ้ามือว่าต้องทอดเต๋าได้แต้มเท่าไรถึงจะสามารถผ่าน 1 ด่านได้ จากนั้นหากผู้เล่นสามารถทอดลูกเต๋าข้ามด่านได้ตามจำนวนครั้งที่กำหนดหรือสามารถทอดได้ตามหน้าที่กำหนดก็จะได้รับสินพนันจากเจ้ามือ

            ยังมีเกมพนันอีกไม่น้อยที่สูญหายไปจากวัฒนธรรมไทยของเราเช่นกัน ด้วยความเปลี่ยนแปลงทางยุคสมัย โดยเฉพาะกับเรื่องของเทศกาลครื้นเครงอย่างงานวัดที่เลือนหายไปจากเมืองใหญ่ ๆ จนเหลือเพียงต่างจังหวัดไม่กี่แห่งหรือสถานที่เฉพาะเท่านั้นถึงจะมีให้พบเห็น ซึ่งเรายังสามารถติดตามเกมพนันที่เหลือได้ในบทความหน้าที่เว็บไซต์ SA365 ได้ว่าจะมีเกมพนันไหนอีกหรือไม่ที่เลือนหายไปอย่างน่าเสียดาย